نام فارسی : انار نام انگلیسی : Pomegranate خانواده گیاهی : Lythraceae
مقدمه: انار درخت کوچکي است که ارتفاع آن تا 6 متر ميرسد و در مناطق نيمه گرمسيري مي‌رويد. شاخه‌هاي آن کمي تيغ‌دار و برگهاي آن متقابل ، شفاف و ساده است. گلهاي انار درشت به رنگ قرمز اناري ولي بي‌بو ميباشد. ميوه آن کروي با اندازه‌هاي مختلف داراي پوستي قرمز رنگ و يا زرد رنگ ميباشد. رويهمرفته در حدود بيست نوع مختلف انار در دنيا موجود است.
مشخصات گياهشناسي: انار Punica Granatum درختچه‌اي است خزان‌دار که البته در نواحي گرم و مرطوب با زمستانهاي معتدل هميشه سبز است و حداکثر ارتفاع آن به 6 متر هم ميرسد. لازمه ميوه‌دهي در انار تابستانهاي گرم و پاییزه طولانی و خشک است . انار یکپایه است وگردهها به راحتی مادگی خود را بارور میکنند.البته گرده افشانی بین گلها توسط باد و حشرات نیز میسر است. گلهاي انار داراي 4 تا 8 کاسبرگ چرمي که در بالاي ميوه قرار دارد و تعداد زيادي پرچم با تخمدان تحتاني يا نيمه تحتاني است. کاسه گل ارغواني رنگ و پاياست و گلبرگها مچاله هستند. ميوه انار سته داراي پوست چرمي است. تقريبا کروي شکل به همراه کنجهاي فراوان است. برگهاي آن ساده ، کامل و بدون استيپول است طرز قرار گرفتن برگها بر روي شاخه متفاوت است و به سه فرم متقابل ، منفرد و فراهم مشاهده مي‌شوند. شاخه‌ها کوچک ، زاويه‌دار ، خاردار بدون کرک با پوست سفيد رنگ تا خاکستري ، شکل مختص به خود را دارا هستند. عمق ريشه‌هاي انار زياد است و با گسترش عمودي 1.5 متر گسترش افقي 2.5 تا 3 متر ميباشد
نيازهاي اكولوژيكي انار :
درجه حرارت : انار ميوه اختصاصي مناطق نيمه گرمسيري است( درجه حرارت 5- تا 40+ درجه سانتيگراد) زيرا گرماي زياد باعث سوختگي و سرماي زياد سبب تركيدگي آن گشته و از لطافت پوست و مرغوبيت ميوه مي‌كاهد. در مناطق مرطوب براي شكستن دوره خواب به 200 تا 400 ساعت درجه حرارت زير 7 درجه سانتيگراد نياز دارد و ميوه براي رسيدن كامل به تابستانهاي گرم و طولاني و پاييز خشك و بدون باران احتياج دارد زيرا بارندگي فصل پاييز وسرماي زودرس هوا موجب تركيدگي ميوه و ضايعات زياد مي شود، همچنين هواي خنك و وجود اختلاف درجه حرارت شب و روز به رنگ گيري پوست و دانه ها كمك مي‌كند. ميانگين دماي سالانه در نواحي مساعد كشت انار در 16 الي 19 درجه سانتي گراد و يا اكثرا 5/17 تا 18 درجه سانتي گراد قرار دارد.
ارتفاع از سطح دريا : بهترين ارتفاع 1000 تا 1700 متر از سطح دريا ميباشد. بعضي از واريته ها در ارتفاعات پايين تر و برخي در ارتفاعات بالاتر رشد مناسب دارند. ولي به طوركلي ارتفاع از سطح دريا آن طوري كه درباره درختان ميوه سردسيري و از جمله سيب مورد توجه است درباره انار مطرح نيست.
عرض جغرافيايي : محدوده كاشت آن تا 41 درجه عرض شمالي و جنوبي همراه با انجير و زيتون ميباشد.
آب : آب مورد نياز براي هر هكتار باغ بطريقه سنتي تقريباً حدود 30000 متر مكعب ميباشد. در تحقيقات انجام شده در يزد ميزان آب مصرفي در روش كرتي 21000 و در روش جوي و پشته 15000 و در روش قطره اي 7000 متر مكعب در طول يك فصل رشد ميباشد.
خاك : درخت انار به انواع خاكها سازگاري نشان ميدهد ولي به خاكهايي كه داراي زهكشي كمي باشند حساس مي باشد و درصورت بالابودن آب تحت الارضي نمي‌تواند توليد مناسب داشته باشد . بهترين خاك جهت كشت انار خاكهاي رسي شني يا شني رسي میباشد
PH 7.5-8.5 ، پی اچ مناسب جهت رشد انارمناسب میباشد
مقاومت انار به شوری : مقدار شوری اب نباید از 1.8میلی موس بر سانتی متر بیشتر باشد .چنانچه متوسط شوری اب ابیاری به3.9 برسد گیاه قادر به رشد نخواهد بود.
سرمازدگي : يكي از محدوديت هاي كشت انار حساسيت آن به سرما مي باشد كه برودت زمستانه تا 12 الي 15 درجه سانتي گراد را تحمل مي كند و در سرماي كمتر از 15- درجه سانتي گراد صدمه مي بيندو از اين بابت حساسيت انارهاي شيرين نسبت به انارهاي ترش بيشتر است.
مراحل احداث نهالستان : براي احداث نهالستان، خاكهاي شني و رسي با بافت سبك بسيار مناسب هستند. حدود 40 تن در هكتار كود دامي به خاك آن اضافه ميشود. در نيمه دوم اسفند ماه كرتهاي كوچكي( 20-10 متر مربع ) در نظر گرفته و به عمق 50-30 سانتي متر شخم مي زنيم و سپس آنرا به صورت جوي و پشته به فاصله 50 سانتي متر در مي‌آوريم و قلمه ها را به فاصله 10 سانتي متر طوري در خاك فرو مي‌كنيم كه 4-2 سانتي متر آن از خاك بيرون باشد. بلافاصله پس از كاشت ، خزانه را آبياري و از آن پس به فاصله هر 8 تا 10 روز يكبار آبياري را تكرار مي كنيم ودر طول فصل رشد مرتباً علفهاي هرز را از زمين بيرون مي كشيم.
دستورالعمل کاشت درخت انار :
تهيه بستر كاشت : در انتخاب زمين بايدعواملي نظير نوع خاك ، بافت مناسب، عمق خاك ، شيب زمين روش كشت ، فاصله كشت جهت كشت مدنظر قرار گيرند. انار در خاكهاي شني – رسي ، داراي عمق و تهويه مناسب به خوبي رشدمي‌كند.اگر زمين به صورت تپه ماهور و روش آبياري نشتي باشد بايدنهالها را بر روي خطوط تراز با شيب حداكثر 2-1 درصدكشت نمود.بعد از اصلاح عوامل محدودكننده خاك و قبل از شخم زدن به ميزان 20-40 تن در هكتار كود دامي به زمين مي دهيم .
نقشه باغ جهت كشت : با توجه به موارد فوق بهترين فاصله كشت براساس آخرين نظريات كارشناسي و طرحهاي انجام يافته در ايستگاه تحقيقات انارساوه 3×4 متريا 5/2×4 متر توصيه ميگردد.جهت رديفها درجهت شمالي و جنوبي انتخاب ميگردد
ابعاد گودالها : در خاكهايي كه شرايط كافي براي پرورش و رشد درخت ندارند ، گودالي به طول و عرض 1 متر و عمق 1 متر ايجاد و بعد از برداشتن خاك چاله و ريختن خاك مرغوب و مقداري كود آلي ( خاك برگ يا كود دامي ) كاملاً پوسيده و كود فسفره ، به كاشت نهال اقدام مي كنند . در خاكهاي مرغوب ، چاله هايي به طول و عرض و عمق 6/0 متر ايجاد و نهال را در آن مستقر مي كنيم.
زمان و نحوه كاشت : زمان كاشت نهال در فصل خواب گياه است. هنگام كشت بايد توجه نمود زمان درآوردن نهال ريشه دار از خزانه تا كاشت در محل اصلي كوتاه باشد و در هنگام كاشت نهال بايد دقت نمود كه تا قسمت يقه وارد خاك شود. درصورتيكه در ته چاله لايه خاك رس وجود داشته باشد، مقداري ماسه با خاك مخلوط مي كنيم و در ته هر چاله نيز يك بيل كود حيواني مخلوط ميگردد. نهال ها با دقت در عمق مناسب گذاشته شده و با خاك معمولي اطراف آن را پر ميشود. بعد ا ز حفر گودال پس از مخلوط كردن مقداري كوددامي كاملاً پوسيده به غرس نهال اقدام و پس از غرس نهال خاك اطراف نهال را لگدكوب ميشود تا ذرات خاك به حد ممكن به همديگر چسبيده و ريشه را محكم نگهدارند. پس از انجام اين مقدمات اقدام به آبياري نموده كه پس از آن مقداري از خاك نشست خواهدكرد كه لازم است مجدداً كمي خاك پاي نهال ريخته شود.
فاصله كاشت : فاصله 4×4 متر بهترين فاصله در يزد براي رقم تجاري منطقه ( ملس يزدي ) بوده است ، همچنين باغ احداث شده براي رقم ملس ترش ساوه در منطقه ساوه با فواصل 5/3 متر × 5/2 متر نتايج خوبي داشته است، لذا فاصله كاشت حداقل 5/3 متر × 5/2 متر براي ارقام بارشد رويشي متوسط و حداكثر4 متر × 4 متر براي ارقام با رشد رويشي قوي قابل توصيه است.
آبياري : بعد از كاشت بلافاصله آبياري سنگيني انجام ميگردد تا ريشه ها به خوبي به خاك اطراف بچسبند به نحوي كه هواي بين خاك و ريشه خارج گردد.
حفاظت : نصب قيم براي نگهداري نهال و جلوگيري ازخم شدن در مقابل باد الزامي مي باشد و اين قيم حداقل بايد دو سال در كنار نهال حفظ شود اتصال قيم به نهال توسط نوار پهن و نرم صورت مي گيرد تا آسيبي به نهال وارد نشود، همچنين براي جلوگيري از خسارت جوندگان، آفتاب سوختگي و ... با پوششي مانند شاخه درختان ، نهال تازه كاشته شده را محصور مي كنند.
دستورالعمل داشت :
آبياري : پس از عمليات شخم كه در اوائل فروردين ماه صورت مي‌گيرد باغ انار را تا اواخر ارديبهشت ماه آب نمي‌دهند تا بدين وسيله گلهاي باردهنده هرچه بيشتر روي درختان ظاهر و ريشه هاي جديد به فعاليت بيشتري وادار شوند . در آبياري هاي نوبت اول و دوم بايستي سعي شود كه درختان كاملاً سير آب شوند چون اين دو آب مهمترين و موثرترين آبياري از لحاظ تعدادميوه روي درخت ميباشد، نوبت آبياري در زمينهاي سبك هفته اي يكبار و در زمينهاي سنگين هر ده روز يك بار انجام مي‌گيرد. نياز انار به آب از اغلب درختان كمتر و مقاومت آن به كم آبي بيشتر از ساير درختان ميوه است ولي بايد به خاطر داشت كه درختان را بايد به كم يا زياد آب دادن عادت داد، آبياري نامنظم بخصوص اگر درخت ميوه داشته باشد خطرناك و اغلب سبب تركيدن ميوه مي شود. آبياري به روشهاي مختلفي انجام مي گردد.
شخم : باغ انار همه ساله احتياج به شخم دارد. زمان مناسب شخم از اواخر پاييز تا اوايل بهار بوده و عمق متوسط مفيد آن 40-25 سانتي متر است. در سطوح كوچك فاصله بين درختان و داخل جوي ها را بوسيله كارگر و با بيل شخم مي زنند و در سطوح بزرگتر و مكانيزه از تراكتورهاي كوچك باغي(براي صرفه جويي درهزينه كارگر و دفع علفهاي هرز و غيره ) استفاده ميگردد.
هرس : حال حاضر روش قالب پرورش و تربيت درختان انار روش چندتنه اي است كه منجر به انبوهي باغ و عدم امكان توسعه مكانيزاسيون و استفاده از ماشين آلات مي شود ، بنابراين هرس شاخه هاي پاييني شاخه هاي اضافي و محدود كردن تعداد تنه ها ( 3-2 تنه ) و حذف نركها و پاجوشها در طول فصل داشت جزء اهداف اصلي اين فعاليت مي باشد. در هنگام هرس درختان انار بايد دقت نمود تا شاخه هاي بارده به طور نرمال در سطح جانبي تاج درخت توزيع شود. حفظ اسپورها و شاخه هاي سال جاري به منظور باروري درخت در سال آينده بسيار مهم است. پاجوشها، ريشه جوشها وتنه جوشها در جذب مواد غذايي با ميوه رقابت مي‌نمايند و در صورت عدم حذف آنها از كميت و كيفيت محصول به شدت كاسته مي شود.
هرس فرم ( نونهال ) :
سال اول : در فروردين ماه پس از كاشت نهال، پس از جوانه زدن بايد اقدام به سربرداري انار نمود. در فرم تاج آويزان نهالها از ارتفاع يك متري سربرداري ميگردند. در فرم هاي دوتنه، سه‌تنه، چهارتنه و جامي درخت از ارتفاع 30 سانتي متري سربرداري مي شود.
سال دوم :در كليه فرمهاي هرس فقط به شاخه هاي انتخابي سال قبل اجازه رشد داده ميشود و در اوايل فصل شاخه هاي اضافي، هرس ميگردد.
سال سوم : هرس پاجوشها وتنه جوشها تا شاخه‌هاي بارده ادامه مي‌يابد. حذف شاخه هاي زايد روي دستكها و جلوگيري از رشد اضافي به منظور تقويت شاخه ها ودستكهاي انتخاب شده الزامي است. حذف تيغ هاي روي شاخه هاي انتخاب شده به تميز بودن درخت كمك مي‌كند.
سال چهارم و پنجم : مراقبت از شاخه ها و دستكهاي بارده و حذف شاخه ها، پاجوشها، تنه‌جوشها و نرك ها ضروري است. با توجه به اينكه از سال چهارم و پنجم بايد ارتفاع درخت نيز كنترل شود لذا شاخه‌هاي اضافي و داراي رشد عمودي حذف ميگردند، ولي بايد توجه داشت كه درفرم هاي مذكور از خالي كردن تاج درخت اجتناب گردد زير اين عمل باعث افزايش خسارت آفتاب سوختگي ميشود. دستكهاي بارده بر روي تنه‌ها در جهات مختلف انتخاب مي‌شوند به نحوي كه هيچ يك از دستكها مزاحم ديگري نباشد. در هرس بايد اجازه داد ميوه‌ها در قسمت سايه تاج درخت رشد كنند.
هرس باروری درخت انار ( هرس ساليانه) :
هرس باروري به دو بخش تقسيم ميگردد :
الف ) هرس خشك
ب) هرس سبز
هرس خشك : هرس خشك در اواخر زمان خواب درختان انار يعني ماههاي بهمن و اسفند و قبل از بيدارشدن درختان انجام مي‌گيرد كه شامل حذف شاخه‌هاي اضافي، خشك و سرمازده مي باشد.
هرس سبز : هرس سبز تقريباً در تمامي ماههاي رشد درخت، جز زماني كه شدت تابش آفتاب شديد است (خرداد ، تير و مرداد) انجام مي‌گيرد و شامل حذف شاخه‌هاي مزاحم، نركها و پاجوشها ميباشد.
حذف پاجوشها و نرك ها در ماههاي شهريور و اوايل مهر نيز به دليل رقابت با ميوه در جذب مواد غذايي، جهت افزايش وزن ميوه در سال جاري ا هميت زيادي دارد.
کودهای آلی پیشنهادی جهت تغذیه انار:
انتی سالت - هیومیک اسید- ازت - پتاس - کلسیم - فسفات پتاسیم
میزان و روش مصرف کودهای آلی و مایع :
انتی سالت:10-15لیتردرهکتار
توصیه:به دلیل عدم رشد درخت انار در مقدار شوری بالا استفاده ازاین کود3-4 مرحله در سال توصیه میشود
هیومیک اسید:10-20لیتردر هکتار
استفاده در طول دوره رشد تقسیم در دورههای ابیاری
نکته:با توجه به اهکی وگاهی شور بودن خاکهای زیر کشت انار مصرف گوگردی بصورت کانال کود یا چالکود میتواند برای تعدیل اثر سدیم فراوان و اصلاح خاک در باغها موثر باشد
ازت:10-20لیتر در هکتار
استفاده در طول دوره رشد تقسیم در دورهای ابیاری
پتاس:5-10لیتردر هکتار
1لیتردرهزارلیتراب بصورت محلول پاش
5-10لیتر در طول دوره رشد تقسیم در دورهای ابیاری
نکته: در غالب خاکهایی که باغ انار در انها احداث میشود میزان پتاسیم کافی دارداما بدلیل سبک بودن خاک و کاهش پتاسیم مصرف کودهای پتاسه توصیه میشود
این عنصر از ترکییدگی پوست انار نیز جلوگیری میکند
فسفات پتاسیم:5-10لیتر در هکتار
1-2 لیتر در هزار لیتر اب بصورت محلول پاش
5-10لیتر قبل ازگلدهی وتکرارقبل از میوه دهی
نکته:این کود بر اساس فسفرقابل جذب گیاه برای باغات توصیه میشود
کلسیم:25لیتر در هکتار
استفاده 3-4 مرحله در سال
نکته:ترکیدگی پوسته انار یکی از مهمترین شاخص افت کیفیت وبازار پسندی انار بوده وارزش صادراتی این محصول را پایین میاورد و همچنین ورود افات و بیماریها به داخل انار را فراهم میکند
و مدت زمان انبار داری را کاهش میدهد از انجا که کلسیم در استحکام دیواره سلولی نقش بسزایی دارد محلول پاشی با کلسیم از عارضه ترکییدگی جلوگیری می کند.
آفات انار:
(myelois) ceratonia Spectrobates كرم گلوگاه انار:كرم گلوگاه انار مهمترين عامل كاهش كمي و كيفي محصول انار در كل مناطق انار خيز كشور مي باشد. اين آفت چند ميزبانه است و علاوه بر انار به پسته و انجير نيزحمله مي‌كند. كرم گلوگاه انار با تغذيه از بافت درون ميوه‌ها راه را براي ورود قارچها و باكتريها بداخل ميوه مهيا نموده و در نهايت گنديدگي ميوه را بدنبال خواهد داشت.حشره كامل، پروانه كوچكي به رنگ خاكستري ميباشد. تخم حشره، بيضوي و كمي كشيده و در ابتدا به رنگ قرمز همرا با برجستگي‌هاي مثلثي بوده با نزديك شدن به مرحله تفريخ، كم‌رنگتر شده و در نهايت به رنگ سفيد متمايل به زرد در مي‌آيد. لارو حشره در حالت رشد كامل به طول 21 ميليمتر كه در پشت بدن لارو موهاي كم‌رنگي ديده ميشود. لارو داراي سه جفت پا در حلقه هاي سينه و پنج جفت پا در حلقه هاي شكمي است. رنگ آن بسته به اينكه از انارهاي دانه قرمز و يا دانه سفيد تغذيه كرده باشد به رنگ هاي قرمز يا سفيد متغير بوده كه در سنين بالا متمايل به قهوه اي ميشود. شفيره ها به رنگ قهوه اي و طول حدود 9 و عرض حدود 3 ميليمتر هستند. زمستان گذراني آفت به صورت سنين مختلف لاروي به ويژه سنين آخر، در تاج و داخل ميوه انارهاي باقيمانده در روي درخت، كف باغ و يا انارهاي انبار شده و به ندرت در زيردرختان انار ميباشد. در فروردين ماه بسته به شرايط حرارت و رطوبت هوا شفيره ها تشكيل و در اوايل ارديبهشت ماه كه مقارن با آغاز ظهور گل هاي انار است، پروانه هاي آفت ظاهر مي‌شوند.
لاروها پس از پايان دوره لاروي خود را به تاج انار رسانده و در آنجا به شفيره تبديل و سپس بشكل پروانه از تاج انار خارج ميگردد.
پروانه ها بعد از جفتگيري تخمهاي خود را درون تاج انار بر روي قسمتهاي مختلف از جمله پرچم و مادگي گل و ديواره تاج مي چسبانند. لاروها در پي تغذيه از گلوگاه انار دالانهايي ايجاد نموده و وارد ميوه انار ميگردند و در داخل پيه انار ( بافت سلولزي) شروع به پيشروي مي‌كنند. اين حشره درسال 4-3 نسل دارد.
روشهاي مبارزه: براساس بيواكولوژي اين آفت، كنترل شيميايي هيچگونه جايگاهي در جهت مبارزه با اين حشره نداشته و تنها از طريق اعمال روشهاي تلفيقي ( روشهاي مكانيكي – زراعي و بيولوژيك ) ميتوان جهت كنترل آن اقدام نمود .
روشهاي مكانيكي– زراعي :
1- جمع آوري و پاك سازي و معدوم نمودن ميوه هاي آلوده انار از اوايل تابستان ( شروع فعاليت نسل اول آفت ) تا پايان فصل برداشت هر 15 روز يكبار.
2- از آنجائي كه اين آفت علاوه بر انار به انجير و گردو نيز خسارت مي زند درصورت مختلط بودن باغ كليه ميوه هاي آلوده محصولات فوق نيز بايد جمع آوري و معدوم گردد.
3- عمليات پاكسازي باغات وجمع آوري انارهاي آلوده بصورت همگاني در كل منطقه.
4- جمع آوري انارهاي آلوده واصلاح و جوان كردن باغات رها شده و قديمي.
5- حفظ دشمنان طبيعي خصوصاً زنبورهاي پارازيتوئيد، نظير تريكوگراما در محيط باغ باحفظ پوشش گياهي زير درختان و كشت گياهان شهدزا و ترجيحاً گل سفيد نظير شبت، در مناطق عاري از گياهان گلدار براي فعاليت و بقاي اين حشره مفيد.
كنترل بيولوژيك: درسال 1366 در ايران اولين شناخت از فعاليت طبيعي زنبور تريكوگراما رخ داد و در پي آن تحقيقات مربوط به چگونگي پارازيتوئيديسم طبيعي تريكوگراما در انارستانها، امكان كاربرد تقويتي آن در يك برنامه مبارزه بيولوژيك شروع شد . در اين راستا دو گونه بومي زير شناسايي گرديدند. Trichogramma cacoeciae , Trichogramma embryophagum
مبارزه تلفيقي با كرم گلوگاه اناراینIPMبكار بردن مجموعه عوامل و روشهاي ممكن در كنترل آفت روش مبارزه در باغاتي امكان پذير است، كه شرايط زير را داشته باشد :
1- تراكم اصولي و مطلوب درختان.
2- انجام شخم پاييزه، كرت بندي، تقويت، هرس و پاكسازي به موقع.
3- جمع آوري به موقع انارهاي سردرختي و يا زيردرختي آلوده و انهدام آنها.
4- آبياري مناسب با در نظر گرفتن ميزان رطوبت باغ در زمان رهاسازي زنبورها و جلوگيري از تركيدگي انار.
5- حفظ پوشش گياهي مناسب در باغ و امكان كشت گياهان شهدزا مانند يونجه و شبدر.
دستورالعمل رهاسازي زنبور تريكوگراما در باغات انار:
1- در انجام مبارزه بيولوژيك بايد از سوش محلي زنبور تريكوگراما استفاده گردد.
2- فاصله رهاسازي 10-6 روز بسته به شرايط اعلام شده در نظر گرفته شود.
3- مقدار مصرف در هكتار 60 گرم در طول فصل، كه البته مقدار مصرف در هر نسل و هر نوبت بسته به شرايط متفاوت و با درنظر گرفتن جهات و شرايط حاكم بر باغات انار به شرح زير اعلام شده است:
- نوبت هاي اول و دوم هر كدام به مقدار 5 گرم در هر هكتار معادل 500 تريكوكارت يك صد ميلي‌گرمي.
- نوبت سوم تا هفتم هر كدام به مقدار 4 گرم در هر هكتار معادل 400 تريكوكارت يك صد ميلي‌گرمي.
- نوبت هشتم تا دوازدهم هر كدام به مقدار 6 گرم در هكتار معادل 600 تريكوكارت يك صدميلي‌گرمي.
- نوبت دوازدهم را در ارقام زودرس انار مي توان حذف كرد.
- حفظ رطوبت باغ در هر نوبت رهاسازي ضروري است.
- جمع آوري و سوزاندن ميوه هاي آلوده به آفت وترك خورده در روي درخت و زيرآن از اوايل تابستان ( تيرماه) به فاصله هر هفته تا 15 روز تا پايان فصل براي تقويت مبارزه بيولوژيك.
كنه پاكوتاه انار Tenuipalpus punicae P& B
اين كنه از آفات خطرناك درخت انار بوده كه در اثر تغذيه از شيره برگها باعث تغيير رنگ و خشك شدن برگها و در نهايت ضعف درخت و خشكيدگي سرشاخه‌هاي آلوده ميگردد و درصورت تغذيه از ميوه باعث كوچك ماندن ميوه و بد شكل شدن و در نهايت تركيدگي انار ميشود .
زمستان گذراني بطور متوسط بمدت 6 ماه بصورت كنه هاي ماده بالغ در زير شكافها و زيرپوست درختان انار و همچنين روي علفهاي هرز پاي درختان و پاجوشها ميباشد. فعاليت كنه در بهار سال بعد زماني كه متوسط درجه حرارت محيط به 13 درجه سانتي گراد مي رسد آغاز مي شود. ماده ها تخمهاي خود را بصورت انفرادي در امتداد كناره رگبرگها و روي شاخه ها در محل اتصال دمبرگ به شاخه قرار مي دهند. مرحله خسارتزاي كنه بصورت لارو ،پوره و كنه بالغ ميباشد.اين آفت بطور متوسط 8 نسل در سال دارد
روشهاي كنترل :
1- عدم مصرف هرگونه سموم شيميايي با توجه به كنترل طبيعي اين آفت در باغات.
2- خودداري از كاشت درختان انار بصورت توام با درختان ديگر.
3- انجام بموقع عمليات دفع علفهاي هرز باغات.
4- شخم زمستانه و هرس پاجوشها در فصل استراحت گياه.
5- خاك دادن پاي دختان ضمن تغذيه مناسب و تامين مواد معدني گياه، كنه هاي زمستان گذران را مدفون مي‌نمايد.
6- هرس شاخه هاي شديداً آلوده در فصل رشد.
شته سبز انار Aphis punicae
تمام سرشاخه‌ها، سطح زيرين برگها، جوانه‌ها و گلهاي قرمز درختان مورد حمله اين آفت قرار مي‌گيرد و ضمن تغذيه از شيره گياه ترشحات چسبنده اي نيز توليد كرده و باعث عدم رشد سرشاخه‌ها و ريزش اغلب گلها و ميوه هاي جوان مي شود. اين آفت زمستان را بصورت تخم در روي سرشاخه هاي انار بسر مي‌برد. در ماههاي بهار بالاترين جمعيت را داشته و گاهي تمام سرشاخه‌هاي جوان، گل و ميوه‌هاي تازه تشكيل شده را مي‌پوشاند. در تابستان به دليل گرم شدن هوا از تراكم و شدت خسارت آن كاسته مي شود. در ماههاي پاييز كه درجه حرارت پايين مي آيد دوباره بر انبوهي شته ها افزوده مي شود ولي شدت آن كمتراز بهار است.
براي حفظ تعادل طبيعي در باغات انار بهيچ وجه سمپاشي جهت كنترل اين آفت توصيه نمي شود و بايد اقدامات زراعي مناسب به شرح ذيل انجام گيرد:
1- از كشت درختان انار با درختان ميوه ديگر خودداري شود .
2- فواصل درختان رعايت گردد و ازكشت متراكم خودداري شود.
3- از آبياري بيش از حد درختان در بهار خودداري گردد.
سوسك چوبخوار انار Chrysobothris parvipunctata
يكي از آفات مهم و خطرناك درختان انار مي باشد كه موجب ضعف و خشكيدگي تنه و شاخه‌هاي درختان انار مي گردد.اين آفت زمستان را بصورت پيش شفيره، در داخل چوب سپري مي‌كند. سوسكها در بهار روي درختان ضعيف تخم ريزي كرده و لاروهاي تفريخ شده با تغذيه از ناحيه كامبيوم (حد فاصل بين پوست و چوب ) باعث قطع آوندها و اختلال در جريان شيره نباتي و در نتيجه خشكيدگي تنه و شاخه‌هاي درختان مي شوند. حشرات كامل از طريق تغذيه از پوست نرم و دم ميوه باعث ريزش شديد ميوه ها در اوايل فصل مي گردند ولي خسارت عمده توسط لاروها صورت مي‌گيرد . اين آفت در سال يك نسل دارد .
روشهاي كنترل :
1- قطع و سوزاندن اندامهاي آلوده در پاييز.
2- استفاده از فرمول كودي مناسب جهت تقويت درختان.
3- تنظيم دور آبياري و جلوگيري از تنش آبي.
4- رعايت اصول بهداشتي و باغباني.
بيماري های انار:
بيماري غده اي شدن ريشه درختان انار Meloidogyne spp.
خسارت بيشتر متوجه باغات جوان و يا باغاتي كه در اراضي ماسه اي و بسيار سبك احداث شده اند بوده و بصورت توقف رشد ، ضعف عمومي ، زردي برگها ، ريزش برگهاي فوقاني ،لخت شدن سرشاخه ها و خشك شدن تدريجي آنها ، غده اي شدن توام با پوسيدگي عمومي ريشه ظاهر شده و موجبات زوال و يا مرگ تدريجي درختان را فراهم مي كند .
در شرايط مناسب رطوبت و حرارت تخم هاي نماتد تفريخ شده و لارو سن دوم از آنها خارج مي گردد و داخل خاك مي شود . درصورت عدم دسترسي به ميزبان اين لاروها مي توانند به حالت كمون بدون تغذيه بيش از يكسال به صورت زنده در داخل خاك دوام بياورند . لارو سن دوم در واقع مرحله عفونت زاي نماتدها بوده و به محض برخورد با ريشه هاي فرعي گياه ميزبان به داخل آنها نفوذ ، پس از تغذيه و پوست اندازي تحرك خود را از دست داده متورم شده و پس از گذرانيدن 2 سن لاروي ديگر بالــــغ مي شوند . آنگاه از ريشه خارج و جهت جفت گيري در داخل خاك اطراف ريشه به فعاليت پرداخته نماتدهاي ماده پس از جفت گيري اقدام به تخم ريزي مي كنند . در سال سه نسل دارد .
روشهاي كنترل :
1- استفاده از ارقام مقاوم يا متحمل نسبت به انگل
2- خاك محل كشت درختان در موقع هرس نهال يا قلمه آلوده نباشد .
3- درصورت استفاده از نهال يا قلمه ريشه دار ،نهالها سالم و عاري از نماتد باشند.
4- آب مورد استفاده باغات جديد عاري از لارو سن دوم و تخم نماتدهاي مولد غده باشد .
5- در دوره استقرار درختان از كشت گياهان ميزبان نماتد در اطراف درختان اجتناب شود.
6- با علفهاي هرز باغات در دوره استقرار كه بسياري از آنها ميزبان نماتدهاي مولد غده ريشه هستند شديداً مبارزه شود .
7- با شخم ساليانه باغات ريشه هاي سطحي درختان هرس شده وتوسعه ريشه هاي عميق تر تسهيل شود.
8- از كشت درختان اناردر خاكهاي خيلي سبك وماسه اي بايد اجتناب كرد .
9- جمعيت نماتدهاي مولد غده ريشه حداقل سالي يكبار در پاييز در طي دوره استقرار كنترل شود تا در صورت وجود آلودگي هاي قابل توجه قبل از ايجاد صدمات كلي با آنها مبارزه شيميايي شود .
بيماري پوسيدگي طوقه درخت انار Phytophthora cactorom
علائم بيماري عبارت است از پوسيدگي ،شكاف خوردگي و سرانجام ريزش پوست در قسمتهاي حدود طوقه و گاهي پوسيدگي درقسمت پوست اطراف طوقه تا 50% محيط طوقه را آلوده مي نمايد . ولي ممكن است در شرايط مناسب پوسيدگي به سرعت ظرف چند روز بطور عرضي سراسر محيط طوقه را گرفته و درخت سريع سبز خشك شود ( وقتي پوسيدگي حدود 80 درصد محيط طوقه را فــرا گيرد) .
چرخه بيماريزايي : اين گونه قادر است مدتهاي زيادي در بقاياي گياهي زنده بماند . در شرايط رطوبتي و حرارتي مناسب اسپورهاي اين قارچ جوانه زده و زئوسپورهاي متحرك را آزاد مي سازند . زئوسپورها به كمك تاژكهاي خود فواصل كوتاه را شنا كرده و خود را به طوقه و ريشه هاي درخت مي رساند . اين قارچ قادر است بطور مستقيم از ريشه هاي جوان يا زخمهاي روي طوقه وارد گياه شده و توليد ريسه كند. اين ريسه عامل انتقال و بيماري زايي در شرايط مطلوب مي باشد .
روشهاي كنترل :
الف ) استفاده از ارقام مقاوم يا متحمل
ب ) اتخاذ روشي از آبياري و يا كاشت كه مانع از رسيدن آب به طوقه درخت شود .
ج ) استفاده از قارچكشهاي متالاكسيل و يا تركيب بردو زمانيكه كمتر از 50% طوقه آلوده شده باشد .
بيماري ترشيدگي و پوسيدگي انار :عامل بيماري قارچ Nematospora مي باشد كه توسط سن هاي آلوده فعال در باغات انار از جملهApodiphus amygdale ،sp. Acrosternum ، sp. Dolycrois به ميوه ها منتقل مي شود. در زمان گلدهي درخت، نيش حشره باعث ريزش گل هاي مي شودو پس از تشكيل ميوه در محل نيش حشرات ابتدا لكه هاي تغيير رنگ يافته اي تشكيل مي گردد، كه در حالت هاي اوليه كرم رنگ بوده ولي بتدريج بزرگتر و تيره تر مي شوند. در زير اين لكه ها پوست دانه هاي انار تغيير رنگ داده و به تدريج شروع به له شدن و ترشيدگي مي نمايند. سرانجام تمام ميوه از بين مي رود و اين روند همچنان تا انبار ادامه مي يابد.
وضعيت فعلي خسارت : در استان يزد دامنه انتشار به علت جمعيت زياد عوامل انتقال دهنده بسيار بالاست ، در حاليكه در استان اصفهان ( به خاطر وضعيت بهتر اراضي غيرزراعي اطراف از نظر سرسبزي و وجود مراتع در اطراف باغات انارستانهاي انتقال دهنده به انارستانها هجوم نياورده اند) به جز در شرايط استثنايي ارقام خسارت زياد چشمگير نمي باشد. برخورداري و يزداني ( 1346) ميزان خسارت را در باغات شديد آلوده اردكان تا 80 درصد ميوه ها ذكر كرده اند.
مبارزه و پيشگيري :
1- هزينه زياد مبارزه مكانيكي و عدم كارآيي كافي اين روش در كنترل آفات درختان انار و اجتناب از مبارزه شيميايي ، باعث طغيان حشرات و فعاليت شديد سن ها روي درختان انار مي باشند. استفاده از چند حشره كش لبايسيد به صورت مخلوط با كاپتان در چهار مرتبه به فاصله يك ماه از يكديگر در كنترل معني دار بيماري موثر بوده است. ولي از آنجا كه مبارزه توام با ريزش شديد برگ درختان بوده است، ( احتمالاً در اثر طغيان كنه انار ، پيشنهاد مي شود سموم مذكور با يك كنه كش مناسب مخلوط گردد.( برخورداري و يزداني ، 1364)
ولي متاسفانه با توجه به پلي فاژ بودن عامل بيماري كه در ايران علاوه بر انار حمله آن به پسته و يازده گونه گياه ديگر نيز گزارش گرديده است( نيمان وهمكاران 1364، ارشاد و برخورداري 1365 ) و فراواني ميزبان هاي حشرات انتقال دهنده و دوره چهار تا پنج ماهه سرايت بيماري به انار ، به نظر ميرسد كه مبارزه شيميايي روي ميزبان قادر نيست جمعيت عوامل انتقال دهنده را طوري پايين آورد كه پس از چندي از اين نوع مبارزه بي نياز باشيم ( اين مسئله در استانهاي كرمان ، يزد ، مركزي ، اصفهان ، خراسان رضوي و سمنان كه باغات پسته و انار تواماً وجود دارند ، بسيار قابل ملاحظه است).
2- توجه به تمايل عامل انتقال بيماري به زندگي در محيط خارج از باغات و در روي گياهان مرتعي ( احتمالاً يكي از علل طغيان حشرات انتقال دهنده و هجوم آنها به باغات انار از بين رفتن اين گونه ها در اثر خشكسالي چند سال اخير و يا تخريب مراتع مي باشد) اين امكان را به وجود مي آورد كه با بهبود وضعيت پوشش گياهي اطراف باغات انار از هجوم و خسارت اين عوامل به باغات جلوگيري نمائيم.
علفهاي هرز: تعداد علفهاي هرز باغهاي انار را 34 گونه ذكر مي كند ولي آنچه مسلم است علفهاي هرز يك منطقه با منطقه ديگر تفاوت دارند
روشهای مبارزه :
1- برنامه تنظيم شده ي مناسب براي مبارزه با علفهاي هرز
2-كندن علف هرز سس با دست و يا بيل
3- سوزاندن قطعات جدا شده سس.
4-چرانيدن گوسفند در باغات 3-1 بار در طول فصل رشد.
5- به هيچ وجه نبايد به سس اجازه به بذر رفتن را داد و بايد قبل از به بذر نشستن باغ از وجود آن پاكسازي گردد.
6- قطع پاجوشها و هرس شاخه هاي نزديك به سطح زمين نيز امكان اتصال انگل را محدود مي كنند.
7- پس از استقرار سس روي درخت فقط امكان مبارزه مكانيكي وجود دارد و از پاشيدن هر گونه علف كش روي درخت بايد جداً خودداري شود.
8- علف كش هاي گليفوسيت (راندآپ) به ميزان محلول 2% و پاراكوات (گراماكسون) به ميزان محلول 1% براي مبارزه با علف هاي هرز در باغات توصيه مي شوند. پاراكوات براي كنترل سس و علف هاي هرز يك ساله به صورت بعد از رويش و در مرحله حدود 10 سانتي متري مصرف مي شود كه مي توان بر حسب مورد نياز و در طول فصل 3-2 بار سمپاشي نمود.
مي توان از يك علف كش پيش رويشي نيز استفاده نمود، به اين ترتيب كه با مقدار 15 كيلوگرم از علف كش كلر دميتيل ( دستان 75 درصد) قبل از رويش علف هاي هرز در بهار ، در سطح باغ را سمپاشي نمود. اين علف كش همچنين از رويش سس نيز جلوگيري به عمل مي آورد.
دستوالعمل برداشت انار : زمان برداشت : درخت انار معمولاً از سال سوم كاشت گل و ميوه مي دهد. رسيدن ميوه تدريجي بوده و با توجه به آب و هوا و واريته هاي گوناگون از اواسط شهريور ماه تا آخر آبان ماه ادامه مي يابد. زمان رسيدن ميوه موقعي است ،كه نسبت قند به اسيد ( طعم ميوه ) ثابت بماند و پوشش پي ( پوشش دور دانه ها ) و نيز محل قرار گرفتن دانه قرمز شود.
ارقام انار از نظر زمان رسيدن :
از نظر زمان رسيدن و موقع برداشت ، ارقام انار را مي توان به سه گروه تقسيم كرد:
ارقام زودرس شيرين شامل :
قند (مشكي ) بردسكن ، بريت شيراز ، آقا محمدعلي ، پوست سياه شيرين، پوست سفيد شيرين، ملس شيرين و آلك شيرين مي باشند، انارهاي مذكور تا اواسط شهريور مي رسند.
ارقام زودرس ترش شامل :انارهاي تابستاني ترش و آلك ترش مي باشند كه اين ارقام تا اوايل مهرماه مي رسند و بايد به موقع برداشت گردند، چون هر دو واريته تقريباً فاقد خاصيت انباري هستند و بايد به محض رسيدن برداشت و به بازار حمل گردند.
ارقام انار ديررس شامل : رباب ني ريز، شيشه كپ فردوس ، ملس يزد ، نادري بادرود ، خزر بردسكن ، اردستاني مه ولات ، بجستان ، قجاق قم، ملس ترش و پوست سفيد ترش مي باشند، كه بهترين و مرغوبترين واريته ها از نظر نگهداري ، بازارپسندي ، طعم ، تهيه آب ، رب و كنسانتره انار محسوب مي شوند. اين واريته ها در اواخر مهر يا اوايل آبان ماه مي رسند و به منظور جلوگيري از عارضه تركيدگي بايد هر چه زودتر برداشت و به بازار مصرف حمل گردند. به طور كلي زمان برداشت متجاوز از 90% محصول توليدي انار در مهرماه صورت مي گيرد.ميوه انار را به محض رسيدن بايد چيد در غير اينصورت بيشتر ميوه هاي درشت در اثر سردي هوا صدمه ديده و مي تركند. بايد دقت كرد كه انار حتي المقدور در مواقع بارندگي و يا شبنم چيده نشود زيرا كه انار آبديده زودتر ترك خورده و در انبار مي گندد. براي چيدن انار ، مي توان يا از قيچي باغباني استفاده كرد و يا با يك دست نقطه اتصال ميوه به شاخه را گرفته و با دست ديگر ميوه را عكس جهتي كه روي شاخه قرار گرفته ، چرخاند و يا ميوه را در دست گرفته و به طرف چپ و راست چرخانده تا از شاخه جدا شود. هرگز نبايد ميوه را با كشيدن از شاخه جدا كرد زيرا در اثر اين عمل اكثر شاخه هايي كه در سال بعد بايد ميوه توليدكنند، كنده مي شوند.بعد از جداشدن ميوه از شاخه بايد دم آنها را قطع كرده و به آرامي در جعبه هاي مخصوص قرار داد و در هنگام حمل نيز بايد دقت كرد كه به ميوه ها آسيبي نرسد زيرا ميوه هاي آسيب ديده خاصيت انباري نداشته و به دليل نفوذ عوامل بيماريزا از محل هاي آسيب ديده ، به زودي پوسيده و از بين مي روند. ذكر اين نكته ضروري است كه در هنگام برداشت ، باغداران با تجربه ابتدا انارهاي درشت ، سرخ و بدون سوختگي ( انارهاي شاه چين ) و سپس بعد از آن انارهاي متوسط ( انارهاي معمولي و رسمي ) و پس از دو هفته انارهاي ريز ( انارهاي خرمني ) را برداشت مي كنند. در اين روش انارهاي دسته اول جهت حمل به بازار و صادرات ، انارهاي دسته دوم جهت نگهداري در انبار و انارهاي دسته سوم جهت حمل به كارخانجات و استفاده براي توليد فرآورده هاي آن مورد استفاده قرار مي گيرند.
نحوه چيدن و جمع آوري محصول : عمدتاً با دست انجام مي شود ودر بعضي مناطق از كيسه هاي برداشت نيز استفاده ميشود. سپس در گوشه باغ ميوه ها به صورت فله رويهم انبار شده و انارهاي ترك خورده و داراي آثار گنديدگي جدا شده و انارهاي سالم براي انبار ارسال ميگردد، در سالهاي اخير همزمان با افزايش ميزان صادرات و لزوم حفظ كيفيت ميوه تازه ، استفاده از ميوه چين دستي و گذاشتن ميوه در يك يا حداكثر دو رديف درون جعبه چوبي يا ترجيحاً سبدهاي پلاستيكي مرسوم شده است.
شستشو و ضدعفوني : يكي از بهترين شيوه هاي گندزدايي انار كه در عين حال كيفيت محصول و رنگ پوست انار را بهتر حفظ مي نمايد ، استفاده از روش آبگرم درماني است . براي اين منظور تحقيقـــات گسترده اي در موسسه تحقيقات اصلاح وتهيه نهال وبذرانجام يافته و نمونه هاي انار در چندين دماي آب گرم براي زمان هاي 180- 60 -30 ثانيه حمام داده شده و سپس انبار گرديدند. بهترين نتايج از دماي 51 درجه سانتي گراد به مدت 60 ثانيه به دست آمد. يكي ديگر از بررسي هاي انجام شده دراين ارتباط استفاده از نوعي واكس براي بـه درازا كشاندن عمر انباري اين ميوه ميباشد. در اين ارتباط نوعي واكس جامد قابل حل در آب به نام پرولانگ(Prolong ) انتخاب شده و انارها را پيش از انبار كردن توسط اين ماده حمام داده و در سردخانه نگهداري مي نمايند .اين روش بهترين عامل در افزايش عمر انباري انار و حفظ كيفيت آن براي مدت زمان طولاني تشخيص داده شده است . نمونه هايي كه قبلا" آب گرم درماني شده و سپس توسط واكس پوشش داده شده اند از كيفيت به مراتب بهتري برخوردار بوده و درصد آلودگي بسيار كمي دارند.
درجه بندي و بسته بندي : در حال حاضر براي درجه بندي انارتنها به جدا كردن نمونه هاي ترك خورده و فاسد از نمونه هاي سالم اكتفا مي شود و كمتر درجه بندي صحيح و اصولي روي اين محصول از نظراندازه ، رقم ، سلامت ظاهري ، رنگ و غيره اعمال مي گردد . انارها در دو مرحله پس از برداشت و پس از انبار درجه بندي ميگردند . توجه به مقررات بسته بندي ( متاسفانه استاندارد اجباري ميوه ها براي مصارف داخلي وجود ندارد ) و درجه بندي علاوه بر اينكه باعث جلب بهتر مصرف كننده ميگردد ، ضايعات را نيز به حداقل كاهش مي دهد بهترين روش براي بسته بندي انار استفاده از كارتن و يا جعبه هاي يك رديفه مي باشد ، كه شركتهاي صادراتي به اين امر توجه كرده وانارهاي خود را در كارتن هاي يك رديفه و يا چند رديفه كه توسط شانـه ( Seperator)از يكديگر جدا شده اند قرار مي دهند . در ايران انار بصورت فله اي براي مصرف كننده عرضه ميگردد. اين در حالي است كه در كشورهاي اروپايي و آمريكايي انار به صورت دانه اي و با قيمت قابل توجهي به فروش ميرسد.از آنجايي كه در ايران نيز هزينه هاي توليد بالا رفته و به تبع آن قيمت محصولات كشاورزي نيز افزايش يافتــه ، مي بايست از هر ابزاري براي جلوگيري ازضايعات وحفظ كيفيت محصولات استفاده نمودكه بهترين راهكار درجه بندي ميوه پس از چيدن در باغ مي باشد ، بدين منظور مي بايست ميوه ها به سه درجه تقسيم شوند :
1- ميوه هاي درجه يك مخصوص تازه خوري كه خود به دو بخش براي مصرف داخلي وصادرات تقسيم مي شود كه توسط سبدهاي پلاستيكي يا جعبه هاي چوبي به انبار و كارگاه حمل مي شوند.
2- ميوه هاي درجه دو كه ميوه هاي ريز و سالم مي باشند كه با توري براي تهيه كنسانتره به كارخانه ها منتقل مي شوند .
3- ميوه هاي درجه سه كه تركيده مي باشند و براي تهيه رب به طريقه سنتي و يا صنعتي بكار ميروند.
روشهای نگهداري محصول انار
در گوده يا كدگاه يا انبار روباز:در اين روش در گوشه اي از باغ گودالهايي به اندازه هاي 1×10×2 متر مي كنند و كف آن را با پلاستيك معمولي ، ماسه و يا خاك اره به بلندي 10 سانتي متر مي پوشانند تا رطوبت به ميوه ها نرسد . انارهاي درشت را در وسط و انارهاي ريز را در پايين و بالا مي چينند، در اين حالت ارتفاع توده انار حدود يك متر ميشود، آنگاه روي انارهارا با شاخه هاي تازه درختان برگ پهن مي پوشانند و به اين ترتيب انارها را به مدت2-3 ماه نگهداري مي كنند ، ضمن اين كه سر انارها را به طرف پايين مي گذارند .
استفاده از انبارهاي سقف دار: نحوه عمل مانندروش قبل است با اين تفاوت كه روي انارها را نمي پوشانند و ضرورتي ندارد كه آنها را وارونه بگذارند . قبل از انباركردن ، محوطه انبار را با سموم قارچ كش ضدعفوني مي كنند و انارهاي آلوده ، تركيده و ضرب ديده را انبار نمي كنند . معمولا" انبارها را طوري انتخاب مي كنند كه رطوبت آن كم باشد ، نور مستقيم به داخل آن نتابد ، هوادر آن جريان داشته باشد و درجه حرارت بيش از 10 درجه سانتيگراد نباشد . هرچه اين شرايط كمتر فراهم باشد مدت نگهداري و كيفيت ميوه كاهش مي يابد.
درجه حرارت : ميوه را در دماي 5 درجه سانتي گراد مي توان دو ماه نگهداري نمود،براي نگهداري بمدت طولاني تر مي بايست دما 2/7 درجه سانتي گراد باشد تا ميوه دچار سرمازدگي نشود
رطوبت نسبي : ميزان رطوبت نسبي مناسب 95- 90 درصد مي باشد انار از جمله ميوه هايي است كه به از دست دادن آب از پوست (چروك شدن ) بسيار حساس مي باشد. نگهداري ميوه در پوشش پلاستيكي و استفاده از واكس مي تواند چروكيدگي پوست را كاهش دهد بخصوص در شرايطي كه ميزان رطوبت نسبي پائين مي باشد.
بيماريهاي انباري انار:
بيماريهاي قارچي : قارچهاي Penicilium sp , Aspergilus sp كه بيشتر به انارهائي كه در اثر كرم گلوگاه و يـا ضربه هاي مكانيكي صدمه ديده است حمله كرده و محصول را آلوده مي سازند.
عوارض فيزيولوژيك : Sun scald يا سوختگي ناشي از آفتاب كه عارضه در روي پوست محصول ظاهر شده و رنگ پوست را تغيير داده وقسمت مبتلا سياه رنگ مي شود . اين عارضه مربوط به انارهائي است كه در باغ و زير آفتاب نگهداري ميگردد.
بيماري Internal Break Down يا نرمي داخل نسوج : در اثر اين عارضه حبه هاي انار از داخل نرم شده، سلولها از بين رفته و در قسمتهاي آلوده رنگ دانه سفيد و طعم آن ترشيده و بدمزه مي شود . ضدعفوني كردن محصول با مواد قارچ كش به نحو چشمگيري از صدمه اين گونه قارچها جلوگيري كرده و ميوه ها پس از شستشو قابل مصرف خواهند بود.
گردآورنده : سرکار خانم مهندس توکلی-کارشناس امور تغذیه گیاهان
*در جهت پیشرفت بخش کشاورزی ، و آگاهی کشاورزان و باغداران گرامی نشر و کپی مقالات آزاد می باشد.
دیدگاه خود را بنویسید